De sleutel tot een betere wereld

Ik kwam eigenlijk voor een andere expositie. Maar toen ik ruim een jaar geleden het Noordbrabants museum bezocht, besloot ik de tentoonstelling ‘De jaren 80. Doemdenkers en positivo’s’ ook even mee te pakken.
Binnen hield ik verbaasd stil voor een muur vol nieuwsfoto’s en quotes van ‘Loesje’. In ruim dertig jaar leek er niets veranderd te zijn! De namen van daders en slachtoffers waren veranderd, maar oorlog, armoede, milieuproblemen, discriminatie en gezondheidsproblematiek bestonden toen en nu nog steeds.

Het verbaasde me eerlijk gezegd niets. Aangezien onze aanpak telkens hetzelfde is. Terwijl Albert Einstein toch duidelijk zei dat het waanzin is om keer op keer hetzelfde te doen en verschillende resultaten te verwachten.Het probleem is dat we onszelf niet goed genoeg kennen. We denken dat het issue buiten onszelf ligt, dat iets of iemand anders het probleem is, terwijl het in werkelijkheid in ons zelf bevindt.

Not me I - Bianca van Baast

We zijn gezegend met een hart en een brein, die ik graag vergelijk met de ziel en het ego, of met energie en materie. Het lijkt alsof deze twee niets met elkaar van doen hebben, maar in werkelijkheid zijn ze twee kanten van dezelfde spreekwoordelijke medaille. Het een kan niet zonder de ander. Ze hebben elkaar nodig om te kunnen scheppen.

Het hart, de ziel, energie staat in contact met het hele universum en communiceert dag en nacht met de rest van de kosmos. Omdat het weet dat bewustzijn niet kan sterven, is het bereid om het fysieke lichaam op te geven in ruil voor ervaring.

Het brein, ego, materie is een (relatieve) illusie. Het begrijpt niet dat alles eeuwig en verbonden is. Het wil ons fysieke lichaam beschermen en is daarom constant gefocust op gevaar.

De ziel wil ervaring. Want elke ervaring leidt tot een nieuw verlangen. En nieuw verlangen zorgt voor vooruitgang. Dat is waar we hiervoor op aarde zijn: beweging/evolutie. Dat is alleen mogelijk als we een lichaam hebben waarmee we kunnen voelen. We creëren tenslotte met ons gevoel. En om dit lichaam zoveel mogelijk ervaring op te laten doen, hebben we het ego en het brein nodig om het in leven te houden.

Ons brein, en dan met name het emotionele- en reptielenbrein in het midden van onze hersenen, zorgt dat het lichaam stresshormonen afscheidt als het denkt in gevaar te zijn. Niet alleen als je werkelijk in gevaar bent, maar ook als iemand je afsnijdt in het verkeer, wanneer je denkt dat de toekomst om wat voor reden dan ook onzeker is, of als iemand anders reageert dan verwacht. In zo’n geval sluit het brein, het hart en eigenlijk heel het lichaam zich af van de buitenwereld om zich te beschermen. Van de emoties die dit oplevert, zoals boosheid, verdriet, neerslachtigheid en angst, willen we natuurlijk zo snel mogelijk af. Automatisch gaan we over tot piekeren en actie nemen. Je zorgen maken, oordelen en grenzen opwerpen geven je het gevoel bezig te zijn met de oplossing, maar in werkelijkheid houd je je bezig met het probleem, blijf je dezelfde hormonen aanmaken en houd je je gedachten, zelfs de illusionaire, in stand.

Als je je zorgen maakt over een bepaalde situatie heb je de neiging anderen te overtuigen van jouw waarheid en oplossing. Hoe meer je die waarheid en oplossing probeert op te dringen aan een ander, hoe meer het brein van die ander zich bedreigd gaat voelen en begint tegen te werken in plaats van mee te bewegen. Mensen willen sowieso niet graag horen dat ze fout zitten of zouden moeten veranderen.

Echte verandering kan alleen plaatsvinden als we onszelf openen en anderen helpen hetzelfde te doen. Ten eerste door te luisteren naar wat het ego ons te vertellen heeft. Dat is een moeilijke opgave. De meeste mensen zijn gewend om onaangename gedachten en gevoelens weg te duwen of weg te wuiven. Luister toch en neem jouw emoties (en die van een ander) serieus, maar beschouw het verhaal niet als waarheid, aangezien het slechts een illusionaire waarheid is.

Ten tweede kun je het brein afleiden door het een taak te geven. Toen ik rijlessen nam adviseerde mijn rijinstructeur me om in bochten te kijken naar het punt waar ik naartoe wilde. Alleen dan zou ik op de gewenste plek uitkomen. ‘Hoe’ we ergens komen, hoeven we dus niet te weten. Het is niet aan de mens om dit in te vullen. Ons brein heeft tenslotte maar een zeer beperkte zicht op de waarheid. Het belangrijkste is dat we gericht blijven op ‘waar’ we naartoe willen.

Omdat we creëren met gevoelens en emoties, moeten we het brein de opdracht geven te focussen op het gevoel dat we willen bereiken, zoals bijvoorbeeld vrijheid, compassie, verbinding, welzijn, liefde of vreugde. Hou jezelf en anderen een gevoelsbeeld voor waar het ego onmogelijk ‘nee’ tegen kan zeggen. En zet de intentie om hier zoveel mogelijk naar te handelen. Op deze manier verander je alvast de uitkomst van vele kwesties.

Omdat het brein zich maar op één ding tegelijk kan focussen begint het lichaam stresshormonen te vervangen met gelukshormonen. Het gevolg is een open mind, een open hart en verbinding met andere delen uit het universum. De stappen waartoe we geïnspireerd worden komen nu van buiten onszelf. Het zijn ingevingen van (een deel van) de kosmos, die meer overzicht heeft dan wijzelf met ons beperkte brein. De volgorde en handelswijze waartoe we geïnspireerd worden zullen we niet altijd kunnen bevatten. Maar hoe hoger de intentie, hoe beter elke stap uitpakt voor alles en iedereen.

Listen - Bianca van Baast