Grenzen stellen of toch maar niet?

Uit mijn keuken komt een piepgeluid. Het is mijn telefoon die laat weten dat ik een WhatsApp berichtje heb ontvangen. Het is van een vriendin die meldt dat ze nu echt grenzen moet gaan stellen. Haar situatie kennende kan ik haar standpunt goed begrijpen, maar toch voelt haar conclusie niet juist; want als ik iets heb geleerd van ‘Een glimp van je ziel’ dan is het wel dat LEVEN betekent dat je je ruimte inneemt, in plaats van dat je je LEVEN beperkt door grenzen te stellen. 

En toch, bedenk ik me, doen we het allemaal; onszelf inperken. 

Ik merk het ook aan mijzelf. Ik heb de neiging muurtjes op te werpen, zodat niemand me kan kwetsen. Maar juist diegenen waartegen ik me bescherm, weten me altijd weer te bereiken. En wel op zo’n manier dat ze lijken te bevestigen dat een muurtje weldegelijk noodzakelijk is; het is als het ware een self fulfilling prophecy.

Een ander probleem met die muurtjes is dat iemand met goede bedoelingen mij niet of moeilijker kan vinden. Met mijn muurtjes ontneem ik mezelf dus niet alleen mijn eigen vrijheid, maar ontzeg mezelf ook andere mooie dingen. En dat terwijl de muurtjes helemaal niet de veiligheid bieden waarvoor ik ze bouw!

‘Wat is er voor nodig om die muurtjes af te breken?’, vroeg ik me laatst af. Het antwoord kwam snel: ‘Geef! Geef liefde, geef je hart, geef je kwetsbaarheid! Kom achter je muurtje vandaan en heb elke reactie die je krijgt onvoorwaardelijk lief. Alleen als je bereid bent om je voor 100% te geven, kun je 100% terug verwachten. En is die ander niet in staat om je 100% terug te geven, heb dan compassie. Het is tenslotte voor niemand makkelijk om zich helemaal open te stellen.’

Ik vind het nogal een opgave. Maar telkens als het me lukt om mijn hart eerst te geven in plaats van me te verschuilen, voel ik een enorme hoeveelheid kracht vrij komen; wie bereid is om alles te geven heeft tenslotte niets meer te verliezen!

a drop in the ocean - Bianca van Baast

Grenzen stellen lijkt logisch, maar als je grenzen stelt kun je ook mensen verwachten die daar overheen gaan. Niet zo zeer uit minachting, maar omdat jouw begrensde wereldje te beperkt voor hen is. Onbewust helpen de ‘daders’ jou uit te breken uit jouw kleine wereldje. Het is dus eigenlijk iets heel positiefs, zelfs als het bij jou heftige en ongewenste emoties te weeg brengt. 

Op zo’n moment hoef je die emoties alleen maar waar te nemen en door je heen te laten stromen, totdat ze vanzelf weer verdwijnen; als een stuk hout dat je drijvend in een stroompje voorbij ziet komen: Je merkt het op, maar je hoeft er niets mee te doen. 

Als je de noodzaak voelt om grenzen te stellen denk je waarschijnlijk in goed en fout. Maar eigenlijk kun je nooit weten wat goed of fout is. Een tegenslag kan tenslotte je grootste zegen zijn of iets onwenselijks je grootste leermeester. 

In plaats van je bezig te houden met limiteren kun je je beter focussen op wat jou rust en (innerlijke) ruimte geeft. Als jij jezelf die ruimte geeft, heb je de grensoverschrijders niet meer nodig. En onderzoek wijst uit dat wat aandacht krijgt groeit, en wat genegeerd wordt afsterft en verdwijnt…